علایم و نشانه های فیبریلاسیون دهلیزی

علائم فیبریلاسیون دهلیزی می تواند در افراد مختلف و حتی در یک فرد در زمان های مختلف بسیار متفاوت باشد. تپش قلب شایع ترین علامت است. در حالی که فیبریلاسیون دهلیزی به خودی خود یک آریتمی تهدید کننده زندگی نیست ، اما می تواند منجر به عوارضی شود - خصوصاً سکته مغزی - که این عوارض می توانند ناتوان کننده یا کشنده باشد. در اکثر موارد ، قبل از شروع درمان فیبریلاسیون دهلیزی در اغلب موارد علامتدار است و می تواند موجب ناراحتی و اختلال در فعالیت های روزانه شود ، اگرچه این علایم شدید و ناتوان کننده نیستند.

علائم شایع فیبریلاسیون دهلیزی

شایع ترین علائم فیبریلاسیون دهلیزی عبارتند از:

1. تپش قلب

2. خستگی در کارهای روزانه

3. تنگی نفس به ویژه در کارهای سبک

4. ناراحتی قفسه سینه

5. احساس سرگیجه و سبکی سر

تپش قلب

فیبریلاسیون دهلیزی اغلب با طپش قلب همراه است. طپش قلب لحظات غیرمعمول و ناراحت کننده آگاهی از ضربان قلب شخص است. در فیبریلاسیون دهلیزی ، تپش قلب ناشی از ضربان قلب سریع و نامنظم قلب است که معمولاً با این آریتمی مشاهده می شود. افرادی که دچار تپش قلب و فیبریلاسیون دهلیزی می شوند ، معمولاً از احساس "لرزش" در سینه شکایت می کنند ، که اغلب با احساس توقف لحظه ای ضربان قلب و گاهی اوقات با حملات کوتاه و گذرای سرگیجه همراه است.

طپش قلب در افراد با فیبریلاسیون دهلیزی می تواند کاهش یا افزایش یابد. حالاتی مانند فعالیت بدنی ، خم شدن به جلو و استرس های روحی و روانی و اضطراب می توانند تشدید کننده علایم بیماری باشند.

تپش قلب همراه با فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است خفیف بوده و چندان اذیت کننده نباشد ولی در بسیاری از بیماران همین طپش قلب های کم اهمیت ، تنها کلید تشخیص این آریتمی مهم است. برخی از بیماران اصولا هیچ علامتی ندارند و با عوارض مهم و ناتوان کننده فیبریلاسیون دهلیزی مانند سکته مغزی مراجعه می کنند ، لذا توجه به این علایم گذرا هم مهم و تعیین کننده است.

علایم مرتبط با ضعف و نارسایی قلب 

فیبریلاسیون دهلیزی موجب از بین رفتن انقباض موثر دهلیزهای قلب و کاهش 10 تا 20 درصدی در برون ده قلب می شود. هم چنین ضربان قلب تند که همزمان با فیبریلاسیون دهلیزی ایجاد می شود ، می تواند باعث اختلال در پر شدن قلب از خون شده و به کاهش بیشتر برون ده قلب منجر شود. این تغییرات همگی باهم باعث کاهش راندمان قلب می شوند.

کاهش راندمان قلبی همراه با فیبریلاسیون دهلیزی ، علایمی مانند کاهش تحمل فعالیت بدنی ، خستگی ، تنگی نفس (تنفس تند) و حتی سرگیجه ایجاد می کند. در بسیاری از مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی ، کارایی قلبی ممکن است در هنگام استراحت کاملاً مناسب باشد ، اما در حین انجام کار و فعالیت ، وقتی قلب با فشار بیشتری کار می کند ، ممکن است علائم بسیار شدید شود.

عوارض ناشی از فیبریلاسیون دهلیزی

نارسایی شدید قلبی: 

علائم ناشی از بین رفتن انقباضات دهلیزی مؤثر در افرادی که علاوه بر فیبریلاسیون دهلیزی ، دارای مشکلات قلبی هستند که بطنها نسبتاً "سفت" می شوند ، بسیار شدیدتر هستند. بطن های سفت به منظور پر شدن کامل به انقباض دهلیزی قوی وابسته هستند. وقتی انقباضات دهلیزی در این بیماران از بین برود ، بازده قلبی ممکن است بسیار کاهش یابد.

شرایطی که تمایل به ایجاد بطن های سفت دارند عبارتند از: کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک ، اختلال عملکرد دیاستولیک ، تنگی آئورت و حتی فشار خون بالا مزمن (فشار خون بالا). در افراد مبتلا به این شرایط ، شروع فیبریلاسیون دهلیزی معمولاً علائمی به ویژه شدید ایجاد می کند.

آنژین:

در افرادی که به بیماری عروق کرونر مبتلا هستند ، ضربان قلب سریع که با فیبریلاسیون دهلیزی دیده می شود می تواند باعث ایجاد آنژین (ناراحتی در قفسه سینه) شود.

سندرم گره سینوسی بیمار:

سندرم سینوس بیمار (SSS) نوعی اختلال عمومی در سیستم الکتریکی قلب است که با ضربان قلب آهسته ( برادی کاردی ) بروز می کند. ضربان ساز طبیعی قلب گره سینوسی است ، ناحیه ای از سلول های در قسمت فوقانی قلب (دهلیز راست) که سیگنال های الکتریکی تولید می کنند ، سپس سیگنال ها به بقیه ماهیچه های قلب هدایت شده و با تحریک آنها ، انقباض قلبی ایجاد می شود. فیبریلاسیون دهلیزی با نارسایی و اختلال عملکرد این ضربان ساز قلب ، رابطه دارد.

در بیماران با اختلال ضربان ساز ، ضربان قلب کند می شود (برادی کاردی). در اثر این ضربان آهسته دهلیزها برای جبران ضربان قلب شروع به انقباض می کنند که اغلب با تعداد زیاد ضربان قلب همراه است (تاکی کاردی). این تغییر سریع در ضربان قلب که شاید چندین بار در روز اتفاق بیفتد ، علایمی مانند سرگیجه ، ضعف و گاها از دست دادن هوشیاری ایجاد می کند. درمان این اختلال قلبی ، تعبیه ضربان ساز (پیس میکر) قلبی است.

نارسایی قلبی:

فیبریلاسیون دهلیزی به ندرت قادر است منجر به نارسایی قلبی شود. در حالت کمتر شایعی که البته در اطفال بیشتر دیده می شود ، بالا بودن تعداد ضربان قلب برای مدت چند هفته تا چند ماه ، می تواند به نارسایی عضله قلب منجر شود.

با این حال در مبتلایان به نارسایی قلبی ، کاهش بیشتر در کارآیی قلبی ناشی از فیبریلاسیون دهلیزی می تواند علائم را بشدت بدتر کند و عمدتاً ، تنگی نفس ، ضعف و تورم در پاها ایجاد نماید. در این موارد کاستن از ضربان قلب یکی از روش های درمان نارسایی قلب است.

سکته مغزی:

فیبریلاسیون دهلیزی خطر ابتلا به سکته مغزی را تا پنج برابر خطر معمول افزایش می دهد. افزایش خطر سکته مغزی حتی در بیماران بدون علامت یا با علایم خفیف هم دیده می شود و این امر دلیل مهمی است برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی حتی در افراد بی علامت.  

در بسیاری از موارد متاسفانه وجود فیبریلاسیون دهلیزی بعد از سکته مغزی مشخص می شود لذا یکی از بررسی های اصلی در بیمارانی که سکته مغزی دارند ، گشتن به دنبال فیبریلاسیون دهلیزی است.

چه زمانی لازم است شما از نظر فیبزلاسیون دهلیزی بررسی شوید؟

 تپش قلب ، خستگی زودرس ، تنگی نفس ، ناراحتی در قفسه سینه و حملاتی از سرگیجه یا بیهوش شدن ، از علائمی است که باید در صورت داشتن آنها همیشه به پزشک مراجعه کنید. حتماً جزئیات مربوط به این علائم را به پزشک خود اطلاع دهید.

برای این علائم حمله قلبی یا سکته مغزی فوراً با اورژانس 115 تماس بگیرید:

1. درد یا فشار در وسط قفسه سینه

2. افتادگی و فلج صورت

3. ضعف در دست و پا به ویژه اگر یک طرفه است

4. اختلال در صحبت کردن و گفتار

5. بی حسی ناگهانی ، به ویژه در یک طرف بدن

6. سردرد ناگهانی شدید

7. مشکلات بینایی ناگهانی در یک یا هر دو چشم

8. از دست دادن ناگهانی تعادل

9. یا مشکل در راه رفتن و ایستادن.